Σχεδόν ανέκαθεν, οι διάφορες εταιρείες και οι σχεδιαστές διαμόρφωναν τις τάσεις και καθόριζαν τις αλλαγές. Ωστόσο, την τελευταία δεκαετία, ο κόσμος της μόδας έγινε μάρτυρας των αλλαγών και καλείται απλώς να ανταποκριθεί σε αυτές με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Σημαντικό ρόλο σε αυτήν τη νέα τάξη πραγμάτων διαδραματίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως πεδίο συνάντησης παραγωγών και καταναλωτών. Προκειμένου να επιβιώσουν, οι εταιρείες έπρεπε να συγχρονιστούν με τους ρυθμούς και τα αιτήματα της εκάστοτε νέας γενιάς καταναλωτών. Κι η σημερινή νέα γενιά ζητάει φυσικότητα και όχι φίλτρα. Γοητεύεται από ανθρώπους της διπλανής πόρτας και όχι από μοντέλα. Αναζητά ρούχα «δεύτερης ευκαιρίας» και όχι fast – fashion προϊόντα. Τα ραντεβού, πλέον, κλείνονται στο TikTok και ολοένα λιγότερο στο Instagram.  

Πρώτη η Crocs προσκάλεσε τους υποψήφιους καταναλωτές να συμμετάσχουν στην καμπάνια της. Κατά πόδας, ακολούθησε ο οίκος Burberry και ήταν, μάλιστα, το πρώτο luxury brand με καμπάνια στην πλατφόρμα αυτή. Το ίδιο έκαναν αργότερα και οι οίκοι Ralph Lauren, Michael Kors, Guess και Calvin Klein.

Το Instagram ήταν μέχρι σήμερα η δημοφιλέστερη διαδικτυακή οδός που χρησιμοποιούσε η βιομηχανία της μόδας για να συνδεθεί με το αγοραστικό κοινό. Ωστόσο, άρχισε να χάνει την αίγλη του όσο οι χρήστες απογοητεύονταν από το πόσο επιτηδευμένα ή γυαλισμένα φάνταζαν όλα και οι μικρές εταιρείες από το πόσο δύσκολα κέρδιζαν followers, έναντι των μεγάλων brands. 

Το κενό που άφησε το Instagram ήρθε να καλύψει η πλατφόρμα του TikTok. Το συγκεκριμένο μέσο κέρδισε όχι μόνο τη Gen Z αλλά και όσους ζητούσαν μια εναλλακτική επιλογή στην επίπλαστη τελειότητα του Instagram. Δικαίως μάλιστα, καθώς αυτή η πλατφόρμα ενθαρρύνει κι επιβραβεύει τη δημιουργικότητα περισσότερο από κάθε άλλη. Δεν επικεντρώνεται τόσο στην αισθητική όσο στο ουσιώδες περιεχόμενο. Το κοινό δεν αναζητά έμπνευση αλλά πρακτικότητα.

Κάτι ακόμα που ξεχώρισε τα δύο μέσα ήταν πως στο TikTok η πρόσβαση στην πληροφορία είναι ευκολότερη και το περιεχόμενο (ειδικά όσον αφορά στη βιωσιμότητα) είναι πιο εύστοχο. Στην αρχή της πανδημίας, το TikTok λανσάρισε μία επιμορφωτική καμπάνια, στο πλαίσιο της οποίας μοιράστηκαν 50 εκατομμύρια δολάρια σε 800 νέους εκπαιδευτές πολλών τομέων. Τα χρήματα αυτά αξιοποιήθηκαν προκειμένου να χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα για την εκπαίδευση των συμμετέχοντων χρηστών.

Προσφιλές στην κοινότητα του TikTok είναι το περιεχόμενο που αφορά στη δημιουργική επαναχρησιμοποίηση, μια διαδικασία που δίνει νέα μορφή σε παλιά ρούχα και υφάσματα. Φαντάζει διασκεδαστική (και είναι) ενώ, παράλληλα, αυξάνει το «προσδόκιμο ζωής» ενός ρούχου. Όταν κάτι γίνεται τέχνη, γίνεται διαχρονικό και το TikTok επικροτεί τέτοιες πρωτοβουλίες.

Όσοι αποφάσισαν να ασχοληθούν με αυτό έμαθαν να πλέκουν δημιουργώντας κάτι από το μηδέν ή να μεταποιούν τα παλιά τους ρούχα. Επιχείρησαν να αλλάξουν το χρώμα στα ρούχα τους με την tie dye τεχνική, να μικρύνουν το μήκος μετατρέποντας τα σε crop ή να τους προσδώσουν μια grunge αισθητική με κοψίματα και σκισίματα. Το DIY έγινε trend και, αυτομάτως, η σχέση του κοινού με τη μόδα απέκτησε άλλο νόημα.

Αρκεί μία απλή περιήγηση στο TikTok για να καταλάβουμε πως τα haul έχουν πλέον αλλάξει περιέχομενο. Τα βίντεο που περιλαμβάνουν φθηνά fast fashion προϊόντα έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό. Η ροπή προς το thrifting και ο εγκλεισμός λόγω καραντίνας έστρεψαν την προσοχή των χρηστών στους ηλεκτρονικούς πάγκους καταστημάτων με μεταχειρισμένα ρούχα και στις ντουλάπες συγγενών ή αγνώστων (depop). 

Εν έτει 2021 και εν μέσω lockdown, καθιερώθηκε από τους νέους στο TikTok το casual στιλ αξιοποιώντας παλιά ρούχα δικά τους ή και των γονιών τους χωρίς να τους περιορίζει το μέγεθος. Τα φαρδιά τζιν, τα υπερμεγέθη φούτερ και τα βαριά αθλητικά εγκαταστάθηκαν για τα καλά. Το ίδιο συνέβη και με τα χρωματιστά πουκάμισα και τα δίχρωμα ρούχα, καθώς η πλατφόρμα τα ξεσήκωσε από τα ’90s.

Επιπλέον, η μόδα του TikTok, περιστρεφόμενη γύρω από τον μινιμαλισμό και την αυθεντικότητα, εισήγαγε ένα καινούριο ρεύμα. Το λεγόμενο cottagecore συνδέεται άρρηκτα με το ραψιμο, το πλέξιμο, τα μεταχειρισμένα ή χειροποίητα ρούχα και τις μικρές, τοπικές επιχειρήσεις.

Ο αλγόριθμος του TikTok είναι πιο φιλικός από αυτόν του Instagram, κάτι πολύ σημαντικό για όσους χρήστες θέλουν να προμοτάρουν τη δουλειά τους. Με το που δημοσιεύεται ένα βίντεο, εμφανίζεται ανάμεσα σε δημοφιλή βίντεο στην αρχική σελίδα ενός μικρού αριθμού χρηστών. Και μετά, αναλόγως την ανταπόκριση, κοινοποιείται στην αρχική ενός μεγαλύτερου συνόλου χρηστών.

Έτσι, τα μικρά brands, που υπό άλλες συνθήκες έμεναν στην αφάνεια, φαίνεται έχουν μία θέση στον ήλιο. Σχεδιαστές, τεχνίτες, στυλίστες και επιχειρηματίες που αναζητούσαν έναν διαφορετικό τρόπο να προβάλλουν τα προϊόντα τους βρήκαν τον χώρο που έψαχναν. Οι υποψήφιοι καταναλωτές, πλέον, απέκτησαν την ευκαιρία να δουν τα πράγματα εκ των έσω (τη διαδικασία, τα μέσα και τους ανθρώπους πίσω από αυτά) ενισχύοντας ταυτόχρονα τη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα.  

Τελικά, διαπιστώθηκε πως το TikTok ωθεί τον κόσμο του όχι μόνο να δοκιμάσει νέα πράγματα, αλλά να μοιραστεί τα κόλπα του και να επαναξιολογήσει τις νόρμες. Ίσως, λοιπόν, η πλατφόρμα να δώσει διαφορετική πνοή στον χώρο της μόδας και να συνεισφέρει στον μετασχηματισμό της βιομηχανίας αυτής.

Αγαπάς την μόδα που σέβεται τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον; Έλα στην ομάδα μας στο Facebook και το Instagram, για να γράψουμε μαζί το μανιφέστο της μόδας… από την αρχή!